Úr ađalnámskrá tónlistarskóla:

Mennta- og menningarhlutverk tónlistarskóla er ađ

veita öllum, sem ţess ćskja, fćri á ađ kynnast tónlistarnámi af eigin raun
skapa nemendum tćkifćri til tónlistarflutnings, jafnt innan skóla sem utan
FRÉTTIR 2004

 

Fréttir

31. janúar 2004

Tónleikaröđ kennara: Tvíblöđungar og píanó

Ţriđju tónleikarnir í Tónleikaröđ kennara Tónlistarskóla Kópavogs verđa haldnir í Salnum ţriđjudaginn 10. febrúar kl. 20.00. Ţá koma fram Eydís Franzdóttir óbóleikari, Unnur Fadila Vilhelmsdóttir píanóleikari og Kristín Mjöll Jakobsdóttir fagottleikari.

Efnisskrá

  • Petr Eben: Tónlist (1970) fyrir óbó, fagott og píanó
  • Jean Francaix: Tríó (1994) fyrir óbó, fagott og píanó
    1. Adagio-Allegro moderato
    2. Scherzo
    3. Andante
    4. Finale
  • Sveinn Lúđvík Björnsson: Í svefnrofadraumi (2003)
  • Francis Poulenc: Tríó (1926) fyrir óbó fagott og píanó
    1. Presto
    2. Andante
    3. Rondo

Yfirskrift tónleikanna "Tvíblöđungar og píanó" er til komin af ţví ađ óbó og fagott tilheyra fjölskyldu tvíblađa-blásturshljóđfćra, ţ.e. tónn ţeirra myndast ţegar blásiđ er í tvöfalt reyrblađ. Klarinettiđ og saxófónninn hafa hins vegar einfalt blađ og teljast ţví ekki til tvíblöđunga. Flestir ţekkja píanóiđ og óbóiđ vel en fagottiđ kannski síđur. Fagottiđ er bassahljóđfćri tréblásturshljóđfćrafjölskyldunnar og nćr tónsviđ ţess niđur á kontra B ( ,B) og alla leiđ upp á e''. Tónninn er mjúkur líkt og mannsröddin, en einnig getur ţađ leikiđ af mikilli snerpu og ţykir ţá jafnvel svolítiđ fyndiđ. Tónlistarskólinn á eitt fagott sem hefur ekki veriđ notađ í nokkur ár. Ef einhvern langar ađ prófa ćtti ađ vera hćgt ađ koma ţví viđ.

Um tónskáldin og verkin

Petr Eben (f. 1929) er eitt helsta núlifandi tónskáld Tékka. Hann stundađi nám í píanóleik og tónsmíđum viđ tónlistarháskólann í Prag. Hann hefur samiđ fjölda tónverka sem hafa veriđ flutt víđa um heim, ţar á međal á tónlistardögum í Dómkirkjunni í Reykjavík en af ţví tilefni kom Petr Eben til Íslands. Sjálfur er hann bćđi píanó-og orgelleikari, auk ţess ađ kenna tónsmíđar og vera stjórnandi tónlistarhátíđarinnar í Prag.

Petr Eben skrifar um verk sitt: 

"Ég skrifađi verkiđ Tónlist fyrir óbó, fagott og píanó áriđ 1970 fyrir tónleikaferđ um Svíţjóđ. Ég valdi ađ skrifa fyrir óhefđbundnari hljóđfćraskipan en hiđ klassíska píanótríó (fiđlu, selló og píanó). Mér fannst óbóiđ og fagottiđ falla betur ađ píanóinu heldur en strengjahljóđfćrin og reyndi sérstaklega ađ vinna međ einradda samhljóm hljóđfćranna. Ţannig blandađi ég saman háum tónum óbósins viđ háa tóna píanósins, bćđi staccato og legato og djúpum tónum fagottsins viđ bassatóna píanósins á sama hátt. Ţetta er andstćtt ţví ađ skrifa fyrir einleiksrödd međ undirleik. Stundum leika blásararnir tveir saman andstćđur viđ tvćr raddir í píanóinu sem herma hvor eftir annarri. Verkiđ var hugsađ sem konsertţáttur ţar sem einkenni hljóđfćranna vćru dregin fram og ţess vegna skrifađi ég kadensu fyrir óbóiđ í upphafi og fagottiđ í lokin.

Hvađ stíl varđar, er verkiđ "atonalt", ţ.e. ekki í ákveđinni tóntegund. Ţađ byrjar međ glćsilegu upphafi ţar sem unniđ er međ fimm tónbil sem fara stćkkandi, fyrst lítil 2und, svo stór 2und, lítil 3und, stćkkuđ 4und og loks stór 7und. Ţessi röđ tónbila er grunnur verksins sem ţó er brotinn upp međ laglínum ţar sem tóntegundum er fylgt og ţannig myndađar tvćr víddir í tónlistina. Á ţennan hátt öđlast tónlistin aukna spennu. Líklega var ţađ hjarđpípuhljómur blásturshljóđfćranna sem leiddi til ţess ađ ég valdi ađ nota laglínuna úr jólasálminum, Frá ljósanna hásal, en verkiđ endar einmitt á niđurlagi sálmsins."

Jean Françaix (1912-1997) stundađi nám viđ tónlistarskólann í Le Mans í Frakklandi ţar sem fađir hans var skólastjóri og móđirin kennari. Ravel sem var fjölskylduvinur, heillađist af piltinum unga og hvatti hann til frekara náms viđ Konservatoríiđ í París ţar sem hann nam píanóleik hjá Isidore Philipp og tónsmíđar hjá Nadiu Boulanger. Ţađ var einmitt undir hennar stjórn í París 1934, ađ Françaix lék einleik í píanókonsert eftir sjálfan sig og vakti verđskuldađa athygli, bćđi fyrir tónsmíđina og píanóleikinn. Einkennandi fyrir tónlist Françaix er mikil gleđi enda samdi hann ánćgjunnar vegna. Eftir Francaix liggur fjöldi verka allt frá einleiksverkum til ópera, en sérlega ţó mikill fjöldi kammerverka.

Jean Francaix samdi Tríó fyrir óbó, fagott og píanó ađ beiđni alţjóđasambands tvíblöđunga (óbó- og fagottleikara) áriđ 1994 og var verkiđ frumflutt í Rotterdam ţađ sama ár. Francaix er ţekktur fyrir einstaklega skemmtilega tónlist, ađgengilega áheyrnar, en afar snúna í flutningi. Hún inniheldur grípandi laglínur og mjög hrađar hrynbreytingar og er stundum nćr ţví ađ vera djass-tónlist en klassík. Ţađ leynir sér ekki í tríóinu ađ Francaix var sjálfur frábćr píanóleikari enda er ţar ađ finna hvern fingurbrjótinn af öđrum.

Sveinn Lúđvík Björnsson (f. 1962) lćrđi tónsmíđar viđ Tónlistarskólann í Reykjavík hjá Atla Heimi Sveinssyni árin 1986-89 og hjá Ţorsteini Haukssyni 1990 auk ţess ađ sćkja námskeiđ í Póllandi. Atli Heimir Sveinsson ritar svo um tónsmíđar Sveins Lúđvíks: "Stíll Sveins er tjáningaţrunginn, knappur, markviss og beinskeyttur, alvörugefinn og yfirlćtislaus. Verk hans koma frá innstu rótum hjartans og setur hann ţađ eitt á pappírinn sem hann getur stađiđ viđ siđferđilega og listrćnt. Ađ baki hverju verki er höfundurinn allur, heiđur hans og heiđarleiki." Áriđ 1997 kom út geisladiskur međ verkum Sveins í flutningi Caput-hópsins.

Verkiđ Í svefnrofadraumi fyrir óbó, fagott og píanó eftir Svein Lúđvík Björnsson er skrifađ sérstaklega fyrir tríóiđ skipađ Eydísi, Kristínu Mjöll og Unni. Ţetta er einungis annađ tríóiđ fyrir ţessa hljóđfćraskipan sem samiđ er af íslensku tónskáldi en áđur hefur Hróđmar Ingi Sigurbjörnsson skrifađ tríó ađ frumkvćđi hópsins.
Eins og nafniđ gefur til kynna túlkar Sveinn í verkinu draum milli svefns og vöku. Svefnrofadraumurinn er eins og lífiđ sem mađur hefur ýmist stjórn á eđa örlögin ráđa ferđinni. Píanóiđ túlkar haldfestuna viđ veruleikann međ hljómum í upphafi hvers takts. Óbóiđ og fagottiđ leika drauminn ţar sem enginn fćr viđ neitt ráđiđ. Ţetta verđur annar opinber flutningur á verkinu en ţađ var frumflutt af tríóinu á degi tvíblöđunga (óbó- og fagottleikara) í Gerđubergi 18. maí 2003.

Francis Poulenc (1899-1963) var franskur eins og Francaix. Ungur sýndi hann mikla tónlistarhćfileika, bćđi viđ píanóleik og tónsmíđar. Međal fyrstu tónverka hans voru mjög flóknar preludíur fyrir píanó, ţar sem gćtti sterkra áhrifa frá Debussy, en Poulenc heillađist mjög af honum. Poulenc samdi fjöldann allan af tónverkum sem hafa hlotiđ gífurlegar vinsćldir bćđi vegna ţess hvađ gaman er ađ spila verk hans og hlusta á ţau flutt.

Francis Poulenc samdi Tríó fyrir píanó, óbó og fagott áriđ 1926. Verkiđ er án efa vinsćlasta tríóiđ fyrir ţessa hljóđfćraskipan, enda frábćrlega skrifađ fyrir hljóđfćrin. Ţađ mćtti í raun kalla Poulenc meistara fjörsins, ţví tónlist hans er full af glensi og gríni milli syngjandi fallegra laglína.

Um flytjendur

Tríóiđ, sem er skipađ Eydísi Franzdóttur óbóleikara, Kristínu Mjöll Jakobsdóttur fagottleikara og Unni Fadilu Vilhelmsdóttur píanóleikara, var stofnađ í október 1997 og hefur haldiđ fjölda tónleika víđa um Ísland sem og erlendis. Sumariđ 1999 var tríóiđ á tónleikaferđ um Bandaríkin og Kanada, ţar sem ţađ lék m.a. tónleika í Wasington D.C., Toronto, Winnipeg og á alţjóđaráđstefnu óbó- og fagottleikara í Madison, Wisconsin. Tríóiđ hefur einnig komiđ fram í sjónvarpi og útvarpi.

Eydís Franzdóttir óbóleikari lauk burtfararprófi frá Tónlistarskólanum í Reykjavík 1987 og stundađi framhaldsnám í London. Hún lék um skeiđ međ samevrópsku hljómsveitinni Acadya, en var svo ráđin 1. óbóleikari tékknesku útvarpshljóm-sveitarinnar í Pilzen 1992 ţar sem hún lék um tveggja ára skeiđ. Eydís hefur komiđ fram sem einleikari, međ kammerhópum og hljómsveitum víđa um Evrópu, Norđur-Ameríku og á Íslandi. Hún er m.a. međlimur í Caput-hópnum, skipuleggjandi og óbóleikari Poulenc-hópsins og kennari viđ Tónlistarskóla Kópavogs.

Kristín Mjöll Jakobsdóttir nam viđ Tónlistarskólann í Reykjavík og lauk Mastersprófi frá Yale School of Music voriđ 1989. Ennfremur stundađi hún nám viđ Sweelinck Conservatorium í Amsterdam og í Cincinnati, Ohio. Áriđ 1991 var Kristín ráđin til Fílharmóníuhljómsveitarinnar í Hong Kong og starfađi ţar til 1998. Hún flutti aftur til Íslands og hefur starfađ m.a. međ Sinfóníuhljómsveit Íslands og ýmsum kammerhópum.

Unnur Fadila Vilhelmsdóttir lćrđi píanóleik hjá Málfríđi Konráđsdóttur í Barnamúsíkskólanum í Reykjavík og í Tónlistarskólanum í Reykjavík, hjá Halldóri Haraldssyni. Hún lauk píanókennaraprófi 1990 og einleikaraprófi ári síđar. Áriđ 1991 hóf Unnur framhaldsnám í Cincinnati í Bandaríkjunum og lauk ţađan doktorsprófi í píanóleik áriđ 1997. Eftir ađ Unnur fluttist heim til Íslands hefur hún tekiđ virkan ţátt í íslensku tónlistarlífi bćđi sem einleikari og í samleik međ öđrum. Nýveriđ kom út geisladiskur ţar sem hún leikur verk eftir Beethoven, Chopin og Prokofiev. Unnur er kennari viđ Tónlistarskóla Kópavogs.

Ađgangseyrir

Tónlistarskóli Kópavogs vill eindregiđ hvetja nemendur til ađ mćta á kennaratónleikana, enda er ađgangur ókeypis fyrir ţá, og ekki spillir ađ sjá ađstandendur og velunnara skólans međ í för.

Almennt miđaverđ: 1.500 kr.
Eldri borgarar, öryrkjar og námsmenn: 1.200 kr.
Kennarar Tónlistarskóla Kópavogs: 500 kr. 
Nemendur Tónlistarskóla Kópavogs: Frítt.
Sími í miđasölu er 5 700 400 og er opiđ virka daga kl. 9.00-16.00 og klst. fyrir tónleika.

 

[ Til baka á Fréttir 2004 ]

 

Tónlistarskóli Kópavogs | Tónlistarhúsi Kópavogs | Hamraborg 6 | 200 Kópavogur | Sími 578 5700 | tonlistarskoli@tonlistarskoli.is