Einsöngur

Nám í einsöng hefur sérstöðu miðað við annað hljóðfæranám þar sem nemendur þurfa að hafa náð líkamlegum þroska og raddir þeirra stöðugleika eftir breytingar gelgjuskeiðsins til að takast á við þau verkefni sem sungin eru í áfangaprófum. Meðalaldur byrjenda í söngnámi er 15-18 ára en þetta er þó mjög einstaklingsbundið. Hægt að byrja fyrr og vinna þá í léttari lögum sem eru við hæfi ungra radda. Nám í einsöng er mjög einstaklingsmiðað þar sem lagaval og æfingar fara eftir því hvað hentar nemandanum best.

Nemendur fara í vikulega einkatíma í söng þar sem farið er í söngtækni og túlkun. Auk söngtíma fá nemendur reglulega meðleikstíma með píanóleikara. Í vikulegum samsöngstímum æfa nemendur sig í sviðsframkomu, að syngja fyrir framan aðra og með öðrum. Þar að auki stunda nemendur nám í tónfræðagreinum. Ástundun, árangur og framfarir í námi eru metnar reglulega allan veturinn. Nemendur þreyta áfangapróf við lok viðkomandi áfanga og ljúka gjarnan námi á vorin með efnisskrá á tónleikum.

Nemendur skulu gera ráð fyrir að æfa sig heima a.m.k. fimm sinnum í viku.

Mikil eftirspurn er eftir námi í einsöng í skólanum og eru nýir nemendur teknir inn að undangengu inntökuprófi, en einungis örfá pláss losna á hverju hausti.

Nemendur, sem hafa góðar og þjálfaðar raddir, geta í fyrstu farið hratt yfir í söngnáminu. Einnig hefur reynslan sýnt að fyrri kynni nemenda af tónlistarnámi nýtast jafnan vel í söngnáminu.

Samkvæmt aðalnámskrá tónlistarskóla er gert ráð fyrir að söngnemandi geti lokið grunnnámi á einu til tveimur árum og að nemandi geti lokið miðnámi á u.þ.b. tveimur árum en námshraði getur þó verið mismunandi. Í námskránni er gert ráð fyrir að unnt sé að ljúka framhaldsnámi á tveimur til þremur árum, en afburðanemendur eigi að geta lokið námi á skemmri tíma. Einnig getur lengri námstími verið eðlilegur.

Lögð er áhersla á að nemendur þjálfi sig í einsöng og samsöng að þeim gefist tækifæri til að koma reglulega fram á skólatónleikum.

Námsmarkmið

Í aðalnámskrá tónlistarskóla er gerð grein fyrir þeim markmiðum sem nemendur eiga að hafa náð við lok grunnáms, miðnáms og framhaldsnáms í einsöng.

Markmið í grunnnámi

Við lok grunnnáms eiga einsöngsnemendur að hafa náð eftirfarandi markmiðum:

Nemandi

• beiti líkamanum á eðilegan og áreynslulausan hátt
• andi eðlilega og öndun fylgi hendingamótun
• hafi náð grundvallartökum á tónmyndun
• hafi náð allgóðum tökum á inntónun
• sýni skilning á sérhljóða- og samhljóðamyndun
• syngi með skýrum textaframburði
• hafi náð grundvallartökum á þýskum textaframburði
• hafi náð grundvallartökum á enskum textaframburði
• hafi náð grundvallartökum á ítölskum textaframburði
• hafi náð grundvallartökum á dönskum, norskum eða sænskum textaframburði
• geti sungið með heyranlegum styrkleikabreytingum
• hafi öðlast skilning á innihaldi þeirra ljóða og texta sem fengist var við í náminu
• sýni nákvæmni í nótnalestri og úrvinnslu, þ.m.t. hraðavali, styrkleikabreytingum og öðrum leiðbeinandi táknum

Nemandi

• hafi öðlast allgott hrynskyn
• geti lesið og sungið án undirbúnings verkefni sambærileg þeim sem fengist var við í fyrri hluta grunnnáms
• hafi þjálfast reglulega í að syngja utanbókar
• hafi þjálfast reglulega í að syngja með píanóundirleik
• hafi þjálfast reglulega í að syngja án undirleiks
• hafi fengist við skapandi starf frá upphafi námsins
• hafi þjálfast í ýmiss konar samsöng
• hafi farið yfir viðunandi fjölda verkefna
• hafi fengist við fjölbreytt úrval verkefna
• hafi lært til hlítar viðunandi fjölda verkefna, önnur en prófverkefni, frá mismunandi tímabilum og þjóðlöndum
• hafi þjálfast reglulega í fjölbreyttum söngæfingum í samræmi við kröfur þessa námsáfanga
• hafi komið reglulega fram á tónleikum innan skólans
• hafi undirbúið prófverkefni til flutnings á grunnprófi samkvæmt þessari námskrá

Nemandi sýni eftirfarandi atriði í þeim mæli sem eðlilegt getur talist eftir eins til tveggja ára nám:

• tilfinningu fyrir túlkun og hendingamótun
• blæbrigði og andstæður
• þekkingu og skilning á stíl
• tilfinningu fyrir samsöng
• öruggan og sannfærandi söng
• persónulega tjáningu
• viðeigandi framkomu

Markmið í miðnámi

Við lok miðnáms eiga einsöngsnemendur að hafa náð eftirfarandi markmiðum:

Nemandi

• beiti líkamanum á eðlilegan og áreynslulausan hátt
• andi eðlilega og úthald sé í samræmi við auknar kröfur þessa námsáfanga
• hafi náð góðum tökum á tónmyndun og samræmingu raddsviða
• hafi náð góðum tökum á inntónun
• sýni skilning á sérhljóða- og samhljóðamyndun
• syngi með skýrum textaframburði
• hafi náð allgóðum tökum á þýskum textaframburði
• hafi náð allgóðum tökum á enskum textaframburði
• hafi náð allgóðum tökum á ítölskum textaframburði
• hafi náð allgóðum tökum á dönskum, norskum eða sænskum textaframburði
• hafi kynnst textaframburði á frönsku eða spænsku
• syngi með greinilegum styrkleikabreytinum
• geti gert skýran mun á staccato og legato
• hafi öðlast skilning á innihaldi þeirra ljóða og texta sem fengist var við í náminu
• sýni nákvæmni í nótnalestri og úrvinnslu, þ.m.t. hraðavali, styrkleikabreytingum og öðrum leiðbeinandi táknum

Nemandi

• hafi gott hrynskyn
• geti lesið og sungið án undirbúnings verkefni sambærileg þeim sem fengist var við í fyrri hluta miðnáms
• hafi þjálfast í flutningi tónlesa (recitativa)
• hafi þjálfast í ýmiss konar samleik og samsöng
• skilji algengustu taktslög og bendingar stjórnanda
• hafi farið yfir viðunandi fjölda verkefna
• hafi undirbúið prófverkefni til flutnings á miðprófi samkvæmt þessari námskrá
• hafi komið reglulega fram á tónleikum innan skólans

Nemanda hafi gefist kostur á að velja hvort og að hversu miklu leyti hann sinnir eftirfarandi atriðum:

• tónsköpun
• spuna
• röddun sönglaga

Nemandinn sýni eftirfarandi atriði í þeim mæli sem eðlilegt getur talist eftir þriggja til fimm ára nám:

• tilfinningu fyrir túlkun og hendingamótun
• ýmis blæbrigði og andstæður
• þekkingu og skilning á stíl
• tilfinningu fyrir samsöng
• öruggan og sannfærandi söng
  persónulega tjáningu
  viðeigandi framkomu

Markmið í framhaldsnámi

Við lok framhaldsnáms eiga söngnemendur að hafa náð eftirfarandi markmiðum:

Nemandi

• beiti líkamanum á eðlilegan og áreynslulausan hátt
• andi eðlilega og úthald sé í samræmi við auknar kröfur þessa námsáfanga
• hafi náð mjög góðum tökum á tónmyndun og samræmingu raddsviða
• hafi náð mjög góðum tökum á inntónun
• hafi skilning á sérhljóða- og samhljóðamyndun
• hafi vald á mikilli breidd í styrkleika
• syngi með góðum textaframburði
• hafi náð góðum tökum á þýskum textaframburði
• hafi náð góðum tökum á enskum textaframburði
• hafi náð góðum tökum á ítölskum textaframburði
• hafi náð góðum tökum á dönskum, norskum eða sænskum textaframburði
• hafi náð grundvallartökum á frönskum eða spænskum textaframburði
• hafi öðlast skilning á innihaldi þeirra ljóða og texta sem fengist var við í náminu
• sýni nákvæmni í nótnalestri og úrvinnslu, þ.m.t. hraðavali, styrkleikabreytingum og öðrum leiðbeinandi táknum

Nemandi

• hafi öðlast mjög gott hrynskyn
• hafi mjög gott vald á sveigjanleika í hraða og hryn
• geti lesið og sungið án undirbúnings verkefni sambærileg þeim sem fengist var við á miðprófi
• hafi hlotið ýmiss konar þjálfun í samleik og samsöng
• kunni góð skil á taktslögum og bendingum stjórnanda
• hafi farið yfir viðunandi fjölda verkefna
• hafi fengist við fjölbreytt úrval verkefna
• hafi undirbúið prófverkefni til flutnings á framhaldsprófi samkvæmt þessari námskrá
• hafi undirbúið efnisskrá til flutnings á tónleikum samkvæmt almennum hluta aðalnámskrár tónlistarskóla, bls. 41-42

Nemandi sýni með ótvíræðum hætti

• tilfinningu fyrir túlkun og hendingamótun
• margvísleg blæbrigði og andstæður
• þekkingu og skilning á stíl
• tilfinningu fyrir samleik og samsöng
• öruggan og sannfærandi söng
• persónulega tjáningu
• viðeigandi framkomu